Абдураҳим Пўлат- Аммо, ҳозир тушунаманки, "Бирлик"га келишим энг катта хатоим бўлган.

Дадахон Хасан

Ўзбекларнинг мутлақо кўпчилигида на миллий ҳис-туйғу, на миллий ғурур йўқлигини, ўзбеклар ўта қўрқоқ, мустақилликни қўйиб туринг, ўз қадр-қиймати учун курашдан ҳам қочадагин халқ эканлигини СССР замонидаёқ тушунганман ва жуда кўп мисолларда буни кўрганман. Қолаверса, айнан шундай халқ бўлганимиз учун ўрислар масхарабозликдан бошқа нарса бўлмаган Қўқон хонлигини осонлик билан босиб олиб, Бухоро ва Хива хонликларнини ўз вассалларига айлантириб олганларини тушунганман. 

СССРнинг сўнги даври бўлган қайта қуриш йилларида ҳамма республикаларда "халқ ҳаракатлари", "халқ фронтлари" пайдо бўлди. Ўзбеклар "ҳаракат", "фронт" сўзларини эшитса иштонига ўтириб қўйишини билганим учун, халқимизни бироз чалғитиб, "Ўзбекистон экологик фронти" тузиш устида иш бошладим. Бу фронтнинг биринчи ташкилотини ўзим ишлайдиган Фанлар Академиясининг Кибернетика институтида туздим. Мақсадим - экологик фронтни секин-аста мустақиллик учун курашадиган Халқ фронтига айлантириш эди. 

Ўзбеклар "митинг" сўзини эшитса ҳам иштонига ўтириб қўйишини билганим учун, Ўзбекистон Ёзувчилар Союзи қошидаги "Оролни сақлаш комитети"нинг 1988 йил октябрь ойидаги мажлисида кейинги мажлисни Ленин майдонида (ҳозирги Мустақиллик майдони) ўтказиш таклифи билан чиқдим. Ўша мажлисда қатнашган собиқ Ўзбекистон Компартиясининг 1950-чи йиллардаги раҳбари, кейинчалик КПССнининг раҳбарларидан бири
даражасига ҳам кўтарилган Нуриддин Муҳиддинов минбарга югуриб чиққани ва минбарни мушт ҳайқиргани ҳалигача кўз олдимда туради: "Бу ёш фан доктори (ўшанда уриб, қуйидагича 43 ёшда эдим - А.П.) нималар деяпти, Ленин майдонида мажлис ўтказиб бўладими? У одамларни митингга чақирмоқда. Шуни билиб қўйинглар, ўзбек халқи ҳеч қачон митингга чиқмаган ва ҳеч қачон чиқмайди".

Бундай ишларимдан хабар топган ўзбек ёзувчилари мени ўзлари тузаётган "Бирлик" Халақ Ҳаракатига таклиф қилдилар. 1988 йилнинг 11 ноябрь куни "Бирлик"нинг Ташаббус гуруҳи тузилди. Орадан 2 ҳафта ҳам ўтмасдан, бутун қаршиликларимга қарамасдан, мени Ташаббус Гуруҳининг раиси этиб сайладилар.. 

Нуриддин Муҳиддиновнинг "ўзбек халқи ҳеч қачон митингга чиқмаган ва ҳеч қачон чиқмайди" деб ҳайқиришидан кейин бор-йўғи 5 ой ўтди. 1989 йилнинг 18 март куни ўзбекларни тарихда биринчи марта "Ўзбек тили давлат тили бўлсин" талаби билан ўтказилган Ленинг майдонидаги митингга олиб чиқдим.

Аммо, ҳозир тушунаманки, "Бирлик"га келишим энг катта хатоим бўлган. Чунки, ўзбек ёзувчиларидек пасткаш тоифа дунёда йўқлигини билмаган эканман. Аслида, экологик фронт тузиш ва уни келажакда Халқ Фронтига айлантириш йўлида ишлашни давом эттиришим керак экан.

Орадан бир неча ой ўтар-ўтмас, Лубянканинг одами Ислом Карим Ўзбекистон Компартиясига раҳбар этиб тайинланди, у ўзбек ёзувчиларни бир неча чақага сотиб олиб олиб, "Бирлик"нинг йўқ қилмоқчи бўлди. Мен бўлмасам, йўқ қиларди. Аммо, ёзувчи-хоинлар Ўзбекнинг тарихидаги биринчи миллий-озодлик ҳаракати бўлмиш "Бирлик"ни йўқ қилолмаслар ҳам, уни заифлаштиришга муваффақ бўлдилдар. 

Натижада, Ўзбек миллати ўз миллий ғурури ва миллий ҳис-туйғуларини йўқ қилиш йўналишида яна орқага кетишга бошлади. МИҚДОРИЙ ЎЗГАРИШЛАР СИФАТ ЎЗГАРИШИГА ОЛИБ КЕЛАДИ дейдиган фалсафий қонун тўғри эканлиги яна бир марта тасдиқланди. Бир ҳовуч қирғиз фашистлари Ўзбекни тириклайин ёққанда, Ўзбек аёлларини подалашиб зўрлаганда, Ўзбекни қирғин қилганда қисиб ўтирган, ҳозир қозоқлар ва қирғизлар ўзбекларни ўз тарихий ерларидан сиқиб чиқаришаётганига кўз юмаётган Ўзбек миллати Миллат сифатини йўқотганини бутун дунёга намойиш қилди ва қилмоқда.

Инсоният тарихида бундай воқеа, яъни миллатнинг миллат сифатини йўқотиши каби воқеа бўлмаган эди. Ўзбеклар шу масалада дунёда биринчи бўлдилар. Миллат сифатини йўқотган ўзбекларнинг кўпчилиги энди миллат эмас, оддий қорамоллар подасидир. Ҳар қандай миллатнинг зиёлилар деб аталадиган табақаси бор. Айнан шу табақа миллатга бошчилик қилади. Аммо, ўз бурни остида миллатнинг таҳқирланиши, хор қилиниши, оммавий қирилишига кўз юмган ўзбек зиёлиларининг асосий қисми эса, чўчқалар тўдасига айланганини кўрсатиб бўлди.

Ўзбек миллати қозоқларга ва бошқа миллатларга дворниклик қиладиган подага айлангани, ўзбек профессорлари қозоқ дворникларидан кам маош оладиган ҳолга кўникканлари, Ўзбекистонда ўртача ойлик Қозоғистондан 8 баравар камлиги ҳам миллат сифатини йўқотганимизнинг бошқа бир исботидир. 

Бунинг устига чет элларда ишлаётган ўзбек мардикорлари Ўзбекстоннинг Давлат Бюджетидан ҳам кўп бўлган пул жўнатаётганлари - Ўзбекистонда давлатчилик тамом бўлаётганининг кўрсатгичидир. Бундай ҳолда Ўзбекистон ҳукумати, унинг президентининг кимга кераги бор деган савол туғилиши табиийдир. Давлат бюджети чет элдаги ўзбек мардикорлари тарафидан юритилаётган бўлса, Ўзбекистон ҳукумати ва Қорамолбоши деса бўладиган президент Ислом Карим нима иш қилаяпти ўзи?

Бу воқеаларни батафсил ўрганиш тарихчиларнинг иши. Мен каби сиёсатчиларнинг вазифаси - "Нима қилиш керак?" саволига жавоб излаш ва муаммоларнинг ечиш йўлларини қидиришдир.

Ҳеч шубҳа йўқки, биз бирликчилар қорамолларга айланган ўзбекларнинг кўзини барибир очамиз. Кўзи очилган халқ чўчқага айланган зиёлилар табақасини тозалашдан, тўғрисини айтсак, ўз миллатига сотқинлик қилган бу табақани жисмоний йўқ қилишдан иш бошлайди. Ва тўғри қилади. 

Дарвоқе, ҳали ҳам Ўзбеккистонда яшаётган чўчқалар рўйхати бошида Эркин Воҳид, Абдуллар Ориф, Жамол Камол, Шерали Жўра, Зоҳир Аълам, Усмон Азим, Аҳмад Аъзам кабилар турса, юрт ташқарисидагиларнинг рўйхати бошида аввал Ислом Карим режимига хизмат қилиб, кейин орқасига тепилган Муҳаммадбобир Малик, Салой Мадамин (лақаблари - Муҳаммад Солиҳ ёки "53-54"), Жаҳонгир Муҳаммад, Баҳодир Чори ва бошқалар туради. 

Аммо, биз демократлар, хусусан, менинг ўзим, бу чўчқаларни жизмоний йўқ қилиш тарафдори эмасман. Уларга охирги шанс берилиши керак. Шу сабабли, ўзбекнинг чўчқаларига мурожаат қиламан. Сизларни чўчқаликдан айблаётган менга қарши бирлашинг ва ўзингизни чўчқа эмаслигингизни исботлашга урининг. Айнан шу жараён давомида одамга айлансангиз, миллат сизларни кечириши мумкин. 

Бу чўчқаларга чўчқаликдан қутилиш учун яна бошқа бир шанс бермоқчиман.

Интернетнинг Youtube саҳифаларида Ўзбек миллатинингн тарихида умрбод қоладиган бир воқеани кўрсатувчи фильмни кўришингиз мумкин. Бу фильмнинг адреси - http://www.youtube.com/watch?v=PaxuCMMc0Qo

Бу фильм Совет армияси сафида хизмат қилаётган пайтида ваҳшийларча ўлдирилган ўзбек йигитининг 1990 йил 26 апрелдаги (Ҳайит куни) кўмиш маросими "Бирлик" тарафидан намойишга айлантирилгани, тобут ўша пайтда Ислом Карим ишлайдиган жой - ЦКнинг олдигача кўтариб келиниши ҳақида. Вақти келади бу фильмга диктор тарафидан тушунтириш берилади, унинг қисмлари мактаб программаларига киритилади.

Аммо, мен бу воқеанинг давомини билдирмоқчиман. 27 апрель куни мени шаҳарнинг марказида бир гуруҳ милиционерлар ушлаб кетишди ва шаҳар прокуратураси биносига олиб келишди. Мени шу ерда ушлаб туришди ва кечаси соат 12 ларда ўша пайтда номи Фрунзе бўлган туман судига олиб келиб, ўша йигитнинг кўмиш маросимини гўёки тартибсизликларга айлантирганим учун 3 ойлик маошим миқдорида жарима солишди, бу жарима кейин маошимдан қисмма-қисм олиб қўйилди.

Мен ўша тарихий воқеани уюштирганим билан фахрланаман, ўша 3 ойлик маошим миқдоридаги жаримани Ўзбек миллатига солинган жарима деб ҳисоблайман.

Ҳозир ўзим ҳам яшайдиган АҚШда ўн минглаб ўзбек зиёлилари қора ишлар билан шуғулланиб, оила боқишади. Уларнинг кўпчилиги айнан ўша мен айтган, миллатнинг тақдирига ўз вақтида кўз юмиб, энди чўчқаларга айланган собиқ ўзбек зиёлилардир. 

Менинг 1990 йилдаги 3 ойлик профессорлик маошим ҳозирги АҚШ профессорлари билан солиштирсак, 15 минг доллар бўлади. АҚШдаги ўзбек чўчқаларига мурожаат қиламан, менга шунча пул йиғиб беринг, чунки, ўша мен уюштирган намойишлар туфайли бир маҳаллар ўзбеклар, демак, сиз ҳам миллат ҳисобланардингиз. 

Табиий, бу пулнинг ҳаммаси Ўзбек миллатини қайтадан миллат қилиш учун Ўзбекистон ичида қаҳрамонларча фаолият олиб бораётган бирликчи ва эзгуликчиларга юборилади. Сизнинг ўзингиз ҳам, шу ишингиз билан чўчқаликдан чиқиш йўлида бир қадам қилган бўласиз.

Аммо, пулни фақат ва фақат чўчқаликдан чиқиш ниятида бўлганлардан қабул қиламан. Шу кунларда мен айтган чўчқалардан бири - юқорида номи тилга олинган Муҳаммадбобир Малик, Жаҳонгаир Муҳаммад ва Баҳодир Чорилар тарафидан АҚШда қурилган ва ўз-ўзидан йўқ бўлиб кетган " Демократик Ўзбекистон Конгресси" раисининг ўринбосари Зокир исмли йигит (фамилиясини унутдим) менинг илтимосим билан Ўзбекистон ичидаги фаолиятимизни қўллаб-қувватлаш учун 250 доллар миқдорида ёрдам пули бермоқчи бўлди. Бироз суҳбатлашганимиздан кейин маълум бўлдики, у чўчқаликдан чиқмоқчи, ўзбекнинг келажагини ўйламоқчи эмас. Пулини афтига улоқтириб, унинг ёрдамидан воз кечдим.

манба.. Харакат майти